Het Franse systeem

Hier volgt een schets over de situatie van het onderwijs in Frankrijk om alles wat beter te kunnen plaatsen. Er is immers een groot verschil met het Vlaams onderwijs.

Het Franse onderwijssysteem bestaat uit:

4 jaar kleuteronderwijs (2-6)

5 jaar lager onderwijs (6-11)

7 jaar secundair onderwijs waarvan (11-18)

* 4 op collège (11-15) en deze cyclus wordt afgerond met het “brevet” 

* 3 in een lyceum. (15-18) en deze cyclus wordt afgerond met de “bac”

In Frankrijk bestaan er openbare en privé scholen. Ik volg mijn inleefstage in een privé school. De basis van de school is katholiek maar er wordt geen godsdienst gegeven op school aangezien in Frankrijk het onderwijs neutraal moet zijn. De leerlingen die in het lyceum komen zijn afkomstig uit verschillende colleges, dus niet iedereen kent elkaar. Het is de school zelf die een selectie maakt en bepaalt welke leerlingen ze zal aanvaarden. Er wordt de voorkeur gegeven aan bepaalde colleges. De lyceums hebben grote schrik dat indien niet ongeveer iedereen slaagt voor de “bac” ze een slechte naam gaan krijgen, vandaar dat er een strenge, niet altijd rechtvaardige, selectie is. Bepaalde leerlingen worden aanvaard omdat ze de zoon of dochter zijn van. Anderen worden geweigerd op basis van hun afkomst, zonder dat evenwel expliciet te stellen want dat zou onwettig zijn.

http://www.education.gouv.fr/cid52692/les-enseignements-nouvelle-seconde.html

Voor het tweede jaar in het lyceum (bij ons vijfde jaar)

« Les quatre grands genres littéraires (roman, théâtre, poésie, écrits d'argumentation) sont étudiés à différents moments de l'histoire littéraire, entre les XVIIe et XXe siècles, à travers des groupements de textes et des œuvres complètes. En vue des épreuves du baccalauréat, la pratique du commentaire de texte (écrit et oral) et de l’écriture d’invention est approfondie, et la dissertation littéraire est abordée. »

en voor het eerste jaar in het lyceum (bij ons zesde jaar)

« Les grandes finalités de l’enseignement de français sont, en continuité avec la classe de seconde : la constitution d’une culture littéraire et artistique (fondée notamment sur des repères historiques), le développement d’une conscience esthétique, la formation du jugement et de l’esprit critique. Les quatre objets d’étude croisent une approche historique et une approche générique de la littérature : ainsi, le programme couvre les quatre genres majeurs – roman, théâtre, poésie, littérature d’idée – et l’ensemble de l’histoire de la littérature française, du Moyen Âge à la période contemporaine. »

Dit is het enige wat leerkrachten hebben, naast deze eindtermen zijn er geen leerplandoelen zoals bij ons en er worden ook geen lesdoelen bepaald. Het is de leerkracht die de tijd indeelt en alles moet zien aangezien het eindexamen “bac” al deze elementen zal bevatten

De “bac” wordt nationaal bepaald en is voor alle leerlingen in gans Frankrijk hetzelfde. Het wordt verbeterd door leerkrachten van een andere school en ook het mondeling examen wordt afgenomen door de leerkrachten van een andere school. Dit alles om te zorgen dat het objectief verloopt. In de eerste twee jaren van het lyceum worden geen examens afgenomen. Het is pas na drie jaar dat het examen wordt afgenomen betreffende de leerstof van de drie jaar.

impressie: klaslokaal

Ik heb voor deze oude foto gekozen omdat het me doet denken aan de klassen waar ik lessen volg. Er zijn veel te veel leerlingen om gemakkelijk les te kunnen geven. Er zijn steeds tussen de 35 en 45 leerlingen per klas. Bijgevolg zit de klas vol wat het onmogelijk maakt om ook maar een andere opstelling van de banken te proberen. (ikzelf zat in een hoekje waar nog een beetje plaats was zonder tafel en op de stoel van de leerkracht want anders had ik er geen)

Het zou nochtans veel gemakkelijker zijn om iedereen te betrekken als je ze in een vierkant of  rechthoek kan zetten zodat iedereen dezelfde afstand heeft. Nu zijn de leerlingen die achteraan zitten vaak aan hun lot overgelaten, ze kunnen de opmerkingen van de andere leerlingen niet verstaan. Eigenlijk zou je moeten vragen dat de vraagsteller zich recht stelt en zich naar de klas draait maar dit wordt onmogelijk omdat dit voor veel vertraging zal zorgen plus dat er leerlingen zijn die hun vragen op die manier niet meer zullen stellen. Het zou ook min of meer opgelost kunnen worden door de leerlingen wekelijks van plaats te veranderen zodat het niet steeds dezelfde zijn die zich achteraan bevinden maar dit zou waarschijnlijk slecht aanvaard worden door leerlingen van 16 en 17 jaar.

Naast het feit dat de klas te groot is wou ik er met deze foto ook op wijzen dat de klas verouderd is. Er is geen internetaansluiting, er is geen beamer, er is enkel een ouderwets krijtbord. Dus er wordt in deze lessen op geen enkel manier gebruik gemaakt van mediawijsheid.

Ook voor het oplossen van hun taken wordt er niet vereist dat ze gebruik maken van de computer. Ik stond er verwonderd van dat de taken bv een verhandeling nog wordt ingediend met de hand geschreven d.w.z. dat ze niet eens gebruik maken van “word”.

Het is nochtans een elitaire school daarmee wil ik zeggen dat ik 100% zeker ben dat ze allemaal internet hebben thuis? Het is zo belangrijk dat ze daarmee leren werken op een verantwoorde manier en dat kan op school geleerd worden. Later op hun werk zullen ze het allemaal nodig hebben.

impressie: klacht ouders

De leerkracht vertelde me over een probleem met een leerling die teveel praatte tijdens de les en bijgevolg stoorde. Ze kreeg een opmerking van de leerkracht. De ouders gingen naar de directie met een klacht, de directie koos de kant van de leerkracht en gaf de keuze aan de leerling: of ze bleef in de klas of ze veranderde van school.

De klachten tegenover leerkrachten komen hoe langer hoe meer voor. Het is vaak zo, dat in tegenstelling tot mijn voorbeeld, de kant van de leerling wordt gekozen door de directie. Wat heel frustrerend kan zijn voor de leerkrachten die het gevoel hebben dat de directie niet objectief oordeelt en automatisch de kant van de leerling, ouders kiest. In mijn geval was het een leerkracht die al heel lang les gaf en een hele goede naam heeft dus werden de woorden van de ouders en van de leerling in twijfel getrokken door de directie.

Vaak heb je als leerkracht het gevoel dat je hun tegenstander bent in plaats van hun bondgenoot. Hun oordeel wordt enkel bepaald door wat hun zoon of dochter hen vertelde. Het is een moeilijke positie voor de directie om daar juist op te reageren zonder een van beide partijen te bruuskeren, zeker indien de klacht irreëel lijkt. Het is niet eenvoudig om deze lastige gesprekken op een effectieve manier te kunnen behandelen. Anderzijds kan de onredelijkheid van de klachten een invloed hebben op de leerkracht die niet langer in staat is om constructief te communiceren. De klacht kan zorgen dat je kwaad of verdrietig wordt maar anderzijds lokt ze ook de frustratie en de ontevredenheid van leerkrachten uit.

impressie: samenwerking

Meestal is het zo dat je koning bent in je eigen klaslokaal maar het kan interessant zijn om andere leerkrachten erbij te betrekken. Vaak zijn meerdere leerkrachten betrokken bij hetzelfde onderwerp. Het is zelden dat er een dergelijke vrijblijvende samenwerking plaatsvindt. Ik heb contact gehad met een leerkracht geschiedenis die de leerkracht filosofie van de klas ook effectief heeft uitgenodigd om het onderwerp samen te behandelen. Het was een onderwerp dat van groot belang was voor beide vakken. Het gaat over hetzelfde onderwerp maar het wordt vanuit een verschillend opzicht bekeken.

Dit maakt het voor de leerlingen des te interessanter en ze zien de linken tussen de verschillende vakken. Normaal zien ze dat niet, ze hebben verschillende vakken waar ze een examen moeten voor afleggen en dat is het, maar op deze manier zien ze de verbanden wat hun interesse kan wekken. In Frankrijk is er geen enkele samenwerking tussen de verschillende leerkrachten voorzien en indien het gebeurt, is het op vrijwillige basis. Door de meeste leerkrachten wordt het slecht aanvaard dat een ander in zijn les aanwezig is omdat hij zich dan geviseerd voelt. Het uitwisselen van ervaringen met een bepaalde klas gebeurt natuurlijk wel veel in de koffiepauze maar zoals hier een intensieve vorm van samenwerken is zeldzaam.

http://www.canonberoepsonderwijs.nl/_images/user/tsr_05_samenwerking_small.jpg

Taalgericht lesgeven

Taalgericht lesgeven

Elke leerkracht is een taalleerkracht. Taal aanleren is dus niet enkel de taak van een leraar Nederlands maar ook van de vakleraar. We moeten taalgericht lesgeven zien als een didactische competentie. Taalgericht lesgeven is goed lesgeven. Dit is waarom deze oefening zo belangrijk is.

We hebben voor de opdracht COO rond taalgericht lesgeven ons gebaseerd op een onderdeel uit een cursus”handboek toerisme“.Deze cursus kwam voor in de richting toerisme. Het onderdeel dat we gekozen hebben, handelt over “het onderscheid tussen reisbureaus”. We hebben dit onderdeel verwerkt en omgevormd tot een begrijpbare tekst voor leerlingen in het secundair onderwijs.

Je kan hier de PowerPoint presentatie van ons werk bekijken.

https://docs.google.com/a/leraarzijn.be/presentation/d/1fNJ0OgpL58KHKdRQNejZFNQEYacGXL0fuOW5bcYB3s0/edit#slide=id.p