personeelsevaluatie
Ter inleiding vindt u hier een video ivm
evaluatie in scholen http://www.insideindianabusiness.com/video.asp?id=-1&tags=09-08-2013&v=2653847454001
Nu gaan we eerst in op de Vlaamse situatie om
vervolgens te vergelijken met situaties in het buitenland. Er wordt verwezen
naar interessante sites en enkele internationale artikelen waaruit de verschillende
visies duidelijk worden. Ik eindig met mijn persoonlijke mening.
Functiebeschrijvingen
worden in de decreten rechtspositie omschreven als:
“de taken en instellingsgebonden opdrachten van het personeelslid (…) en de
wijze waarop het personeelslid deze taken en opdrachten moet uitvoeren. In de
functiebeschrijving worden ook de instellingsspecifieke doelstellingen
opgenomen. De functiebeschrijving bevat eveneens de rechten en plichten inzake
permanente vorming en nascholing. (…) Ten slotte kunnen aan de
functiebeschrijving, naar aanleiding van een functioneringsgesprek of op basis
van de afspraken gemaakt op het einde van de vorige evaluatieperiode, ook
persoons- en ontwikkelingsgerichte doelstellingen worden toegevoegd.”
De evaluatie
van personeelsleden, die sedert 1 september 2007 gestart is, wordt als volgt verwoord
door de decreten rechtspositie:
“Een evaluatie moet gezien worden als een constructief en positief
beleidsinstrument, dat het
mogelijk maakt een autonoom personeelsbeleid te voeren gericht op het
verstrekken van
kwaliteitsvol
onderwijs. Ieder personeelslid dat een functiebeschrijving heeft (…) moet
minimaal om de vier schooljaren geëvalueerd worden op basis van die
functiebeschrijving. Er kan bij een evaluatie
enkel rekening worden gehouden met prestaties geleverd in het lopende
schooljaar en de drie voorafgaande schooljaren. Een personeelslid voor wie geen
functiebeschrijving werd opgesteld (…) kan niet worden
geëvalueerd. De evaluatie heeft betrekking op het volledig functioneren van het
personeelslid ten opzichte van de geïndividualiseerde functiebeschrijving, met
inbegrip van de voor de betrokken evaluatieperiode afgesproken persoons- en
ontwikkelingsgerichte doelstellingen.”
Personeelsevaluatie
is verbonden met het statuut en de rechtspositie van onderwijspersoneel.
Het
evaluatieproces start met het aanduiden van de evaluatoren, vervolgens wordt
een
functiebeschrijving
opgesteld, daarna volgen functioneringsgesprekken en een evaluatiegesprek dat
uitmondt in een evaluatieverslag en eventuele gevolgen daarvan.
Effectieve
evaluatiesystemen worden gekenmerkt door verschillende kwaliteiten: 1. Het doel
is de motivatie van personeelsleden stimuleren. 2. De evaluatiecriteria nodig
om te kunnen bepalen of personeelsleden voldoende goed functioneren. 3. Ze
moeten zich steunen op meerder informatiebronnen. Evaluatie kan ook naast de directeur of
inspectiediensten door de leerkracht zelf, door de leerlingen, door de ouders, door
de collega’s, .... 4. Er moet ondersteuning aangeboden worden voor het
uittekenen van het evaluatiebeleid. De betrokkenheid van personeelsleden bij
het evaluatiebeleid is belangrijk. Er moet een differentïering zijn voor de
verschillende personeelsleden. Er moet ook een zekere tijdspanne worden
vastgelegd. 5. Er zijn verschillende actoren betrokken bij een
evaluatiesysteem.
De
tevredenheid van de leerkrachten gaat samen met de graad van eerlijkheid en
duidelijkheid. De directe gevolgen voor de leerkrachten zijn de
professionele ontwikkeling, de jobtevredenheid en de organisatorische
betrokkenheid. Er zijn ook
effecten op het organisatieniveau wat zich uit in het personeelsbeleid en het
nascholingsplan.
Een goed evaluatiesysteem hebben is geen
eenvoudige zaak. Het moet objectief en flexibel zijn maar ook de nodige
impulsen geven aan leerkrachten om zich verder te ontwikkelen en het moet
leerkrachten met ondermaatse prestaties bijsturen en sanctioneren.
Functiebeschrijvingen en evaluaties moeten gezien worden als constructieve en
positieve beleidsinstrumenten die het mogelijk maken een autonoom
personeelsbeleid te voeren gericht op het verstrekken van kwaliteitsvol
onderwijs. Hier volgt de link naar een recent boek ivm het evaluatiesysteem. http://books.google.fr/books?id=39sY1FrBMcwC&pg=PA17&lpg=PA17&dq=personeelsevaluatie+in+het+onderwijs&source=bl&ots=BJnNsVkda3&sig=nKaGEIpf-t9kfENbVhfl3Q1vX0o&hl=nl&sa=X&ei=RqlZUtmRO8G30QXegoGgBg&ved=0CE0Q6AEwBQ#v=onepage&q=personeelsevaluatie%20in%20het%20onderwijs&f=false
De invulling in de verschillende landen kan anders zijn maar iedereen is het er
over eens dat een evaluatie van leraren en hefboom kan zijn voor het verhogen van de
kwaliteit van het onderwijs. Er kunnen bijscholingen georganiseerd worden voor
leraren en de resultaten van de leerlingen zullen verbeteren. Een evaluatie
werkt stimulerend en in sommige landen wordt het loon aangepast op basis van de
evaluatie. Deze evaluaties kunnen bijdragen tot een algemeen gevoel van
waardering voor de leerkrachten. http://www.oecd.org/site/eduistp13/TS2013%20Background%20Report.pdf
In hoofdstuk 5 gaat het over de leerkrachtenevaluatie, een vergelijking tussen verschillende landen http://books.google.fr/books?id=GHsHnqCaM2EC&pg=RA1-PA208&dq=www.edubron.be&hl=nl&sa=X&ei=trFZUseZIqTs0gX9lYDoDg&ved=0CEMQ6AEwAzgU#v=onepage&q=www.edubron.be&f=false
In hoofdstuk 5 gaat het over de leerkrachtenevaluatie, een vergelijking tussen verschillende landen http://books.google.fr/books?id=GHsHnqCaM2EC&pg=RA1-PA208&dq=www.edubron.be&hl=nl&sa=X&ei=trFZUseZIqTs0gX9lYDoDg&ved=0CEMQ6AEwAzgU#v=onepage&q=www.edubron.be&f=false
De
evaluatie van leerkrachten is belangrijk maar er moeten gevolgen aan verbonden
worden teneinde het effeciënt te maken. Er moet voor gezorgd worden dat er
rekening moet worden gehouden met de opmerkingen die gemaakt worden. Zo komen
we tot beter lesgeven, anders is een evaluatie nutteloos. Een evaluatie zou het
beginpunt moeten zijn voor een “long term commitment” van leerkrachten. De
meeste leerkrachten zijn blij met advies om constant te kunnen groeien in het
werk.
http://eschoolmedia.com/six-steps-to-effective-teacher-development-and-evaluation/
http://www.wilx.com/home/headlines/Teacher-Evaluations-Reforms-Could-Be-Coming-Soon-216779321.html
Bijna iedereen is het erover eens dat goede leraren cruciaal
zijn voor het succes van de leerlingen en dat onze scholen niet genoeg doen om
leraren nauwkeurig te evalueren en deze informatie te gebruiken om de
onderwijskwaliteit te verbeteren. Dit is een zeer interessante Amerikaanse site ivm de evaluaties van
leraren.
De evaluatie moet aangepast worden aan de manier van lesgeven. Zo is er
bv blended learning. Dit is een nieuwe vorm van lesgeven, "een combinatie
van online leren en contactonderwijs". De evaluatie daar zal anders
verlopen.
Het is geen
goed idee om de evaluaties van leerkrachten te laten afhangen van de scores van
leerlingen. Dat hangt immers van zoveel meer af dan van de kwaliteiten van de
lesgever. Dit is meer een oordeel over het niveau van de leerlingen dan van de
leerkrachten. Je kan een
goede leerkracht hebben met heel zwakke leerlingen en een slechte
leerkracht met heel slimme leerlingen. Dus een test van de leerlingen om de
leerkracht te evalueren is niet voldoende en kan in tegendeel zorgen voor slechte
evaluaties van heel competente leraren. http://www.washingtonpost.com/blogs/answer-sheet/wp/2013/09/08/how-one-great-teacher-was-wronged-by-flawed-evaluation-system/
Hier vindt
u een bericht over de leerkrachten in New Mexico die ontevreden zijn over het
evaluatiesysteem. Het vraagt hen teveel tijd en die hebben ze niet.
Het is belangrijk dat de evaluatie op een goede manier
gebeurt. Hier is een vb van
hoe het niet moet. Het moet overzichtelijk zijn en nut hebben.
Na deze sites te hebben doorgenomen samen met die uit de
cursus https://docs.google.com/a/leraarzijn.be/viewer?a=v&pid=sites&srcid=bGVyYWFyemlqbi5iZXxsZXZfZGVlbC0xXzIwMTNfMjAxNHxneDoxN2MxNTgzMDA4MWM1NWI2
besluit ik als volgt:
Ik vind het
heel belangrijk dat er evaluaties zijn met eventuele gevolgen. Het is niet
altijd gemakkelijk om jezelf te evalueren. Soms doe je dingen niet zo goed
zonder er bewust van te zijn. Je mag evaluatie dus niet zien als iets waar je
schrik voor moet hebben maar als iets wat zeer nuttig is. Het dwingt je zelf na
te denken over je prestaties en je hebt feedback door anderen die je ook
evalueren. Dit alles zorgt ervoor dat je een juist beeld hebt over je
kwaliteiten en punten die kunnen verbeterd worden. Het is evenwel heel belangrijk om ook iets te
doen met de resultaten, anders dient het tot niets. Dit doe je in eerste plaats
voor jezelf omdat je tenslotte een goede leerkracht wil zijn. Maar het is
evenwel ook belangrijk dat de anderen, (directie, inspectie, ...) nagaan of er
iets gedaan wordt aan de opmerkingen die gemaakt zijn tijdens de evaluatie. Er
moet dus een zeker opvolging zijn om het interessant te maken. Ik vind
dat een evaluatie telkens moet aangepast zijn aan de leerkracht en zijn
situatie. Hiermee wil ik
zeggen dat er niet enkel mag gekeken worden naar de resultaten van leerlingen
want dit leidt volgens mij niet tot een goede evaluatie. Je kan niet met
alle leerlingen de hoogste scores halen. Het gaat erover of je eruit kan halen wat erin zit. Hiermee wil ik zeggen dat je
leerlingen goed moeten presteren naargelang hun mogelijkheden.
Leerkrachtenevalutaties door leerlingen
De leerlingen zijn immers diegenen die het gedrag van de
leerkracht het meest ervaren,het zijn zij die de les boeiend en duidelijk
moeten vinden. Als we de
mening aan leerlingen vragen maakt dit ze gemotiveerder wat positief is voor de
school. Artikel 12 uit het verdrag inzake de rechten van het kind is heel
duidelijk en vormt het kader voor de leerkrachtenevalutatie door leerlingen.
Een veel gebruikt bezwaar is de twijfel aan de betrouwbaarheid, stabiliteit en
validiteit van leerlingenoordelen. Het is belangrijk dat leerkrachten inzien
dat deze leerlingenoordelen kunnen helpen bij het verbeteren van hun manier van
lesgeven. Het project 360° feedback toont aan dat leerlingen een eerlijk en
genuanceerd beeld kunnen vellen over leerkrachten. Dit kan zorgen voor een betere communicatie
tussen leerlingen en leerkrachten en leidt tot een beter klasklimaat.
Dit is een
zeer goed artikel ivm leerkrachtenevaluatie in Michigan , de moeite
om te lezen.
Good for
Teachers, Good for Students, The need for smart teacher evaluation in Michigan
Dit systeem
van evalueren helpt leraren inzicht krijgen in hun sterke en zwakke punten en
ondersteunt hen bij het verbeteren van het lesgeven. Door de normen van de
evaluatie vast te leggen zullen ze trachten het lesgeven en het onderwijs te
verbeteren
Memphis werd de eerste school in de VS om
onderzoeksresultaten te koppelen aan jaarlijkse beoordelingen van de leraars,
om hun loon en effectiviteit te meten. Aan het eind van het jaar werden enkele Memphis leraren ontslagen wegens lage
scores bij de evaluatie. De komst van de student feedback in leerkrachtevaluaties
is een van de belangrijkste ontwikkelingen voor de hervorming van het onderwijs
in de afgelopen tien jaar. De lerarenvakbond er tegen om de resultaten van
de evalutatie te gebruiken in functioneringsgesprekken. Niet iedereen is het er
mee eens dat leerlingenevaluaties een nuttig instrument zijn om de klaspraktijk
te verbeteren. De bedoeling van de leerlingenevaluaties is de kwaliteit van het
onderwijs te evalueren en verbeteren. Zo kunnen de sterktes en zwaktes
blootgelegd worden en vervolgens kan de kwaliteit verbeterd worden.
Ik ben
persoonlijk een voorstander van leerlingenevaluaties maar dat laat niet staan
dat we realistisch moeten blijven. Volgens mij is het onmogelijk een dergelijk
systeem in te voeren bij zulke jonge kinderen. Zelfs al zijn de vragen goed
gesteld. Dit kan volgens mij nooit goede resultaten geven.
Volgens mij
is het belangrijk dat leerkrachtenevaluaties anoniem zijn zowel voor de
leerkrachten als de leerlingen. Bovendien is het niet één mening die belangrijk
is. Je moet als er opmerkingen worden gemaakt het ook niet zien als een
persoonlijke aanval want dat is het niet. Het is het geheel en als daaruit blijkt dat er
iets schort kan het aangepast worden. Maar de mening van één persoon wil niets zeggen.
Elke leerkracht heeft bepaalde leerlingen die hem apprecieren of niet
apprecieren. Om een globale indruk te hebben is het
belangrijk alle meningen samen te leggen en de algemene indrukken te bepalen.
Ook in India wordt gebruik gemaakt van
leerkrachtenevaluatie door leerlingen. Dit is een artikel van 2011 waarbij leerlingen
van zowel particuliere als openbare scholen de prestaties van leraren in de
klas evalueren . Het evaluatieformulier bevat zowel vragen over de didactische
vaardigheden als hun aanspreekbaarheid. Het zal ook hun aanpak van slecht
presterende leerlingen evalueren.
Na deze
sites te hebben doorgenomen besluit ik als volgt:
Persoonlijk
ben ik een voorstander van leerkrachtenevalutaties door leerlingen. Zo krijg je
een algemeen beeld over hoe leerlingen jou zien en kan je je aanpassen waar je dat nodig
acht. Ik spreek hier wel over het secundair en volwassenenonderwijs. Dit is
volgens mij niet mogelijk in een lagere school en nog minder in een
kleuterschool. Dit kan natuurlijk en moet zelfs gebruikt
worden in de functioneringsgesprekken en evaluatiegesprekken. Maar het moet
samen gezien worden met de klassieke evaluaties. Alleen op basis van de
oordelen van leerlingen kan niet tot loonsverhoging of erger
nog tot ontslag beslist worden. Dit gaat een stap te ver. Er moet wel degelijk
rekening gehouden worden met de mening van leerlingen die zeer waardevol kan zijn maar er mogen geen directe
gevolgen aan gekoppeld worden. Het kan een grote verrijking zijn voor
leerkrachten want oordelen door de directie of de inspectie zijn vaak minder
correct. Dit geldt zeker voor de inspectie waar ik uit persoonlijke ervaring
weet dat er leerlkrachten zijn die zich volledig anders voordoen dan ze normaal
zijn. Zo had ik toen ik 12 was een leerkracht die nooit les gaf, ze vertelde
over van alles en nog wat maar dat had niets met de les te maken. Ze begon zich
te maquilleren in de klas en nog zo van die dingen. Toen we de inspectie hadden
heeft ze voor de eerste keer les gegeven en ik moet zeggen dat die les zeer
goed was. Dus heeft ze een zeer positieve reactie gekregen door de inspectie en
de week daarop gaf ze weer geen les meer. Ze vertelde over haar uitstappen in
het weekend en de kleren die ze gekocht had. Zo een dingen kunnen vermeden
worden door leerlingenevaluaties.